กาลเมื่อครั้งในอดีตที่ผ่านมา กลางป่าใหญ่แห่งหนึ่ง มีพญาหงส์ตัวหนึ่ง อาศัยอยู่บนต้นไม้ใหญ่ อันเปรียบดังทิพยวิมาณ พญาหงส์มีนางหงส์ตัวหนึ่งเป็นเมีย แต่มิเพียงเท่านั้น พญาหงส์ยังแอบมีสัมพันธ์กับนางกา ซึ่งอยู่ในป่าไกลออกไปอีกด้วย
วันเวลาผ่านพ้นไป นางหงส์ก็ให้กำเนิดลูก 2 ตัว ผ่ายนางกาก็ให้ลูกตัวหนึ่ง แต่ลูกนางกา ซึ่งมีพญาหงส์เป็นพ่อ ไม่ได้มีสีดำเหมือนกาทั่วไป มันมีขนสีเขียวมันวาว นางกาจึงตั้งชื่อให้ลูกตัวเองว่า "วินิลกะ"
จำเนียรกาลต่อมา พญาหงส์พิจารณาเห็นว่าลูกกานั้นอยู่ไกล อาหารไม่อุดมสมบูรณ์ และยังกันดารอีกด้วย จึงคิดที่จะนำมาอยู่ด้วย คิดเช่นนั้นจึงปรึกษากับลูกทั้งสองว่า
"ลูกรัก น้องของเจ้าที่เกิดกับนางกา อยู่ไกลในที่กันดาร อาหารก็ขาดแคลน ถ้าเรานำเขามาอยู่ด้วยชีวิตเขาก็จะมีความสุขขึ้น ลูกเห็นว่าเป็นยังไง"
"แล้วแต่พ่อเถอะ แต่ก็ดีเหมือนกัน เพราะอย่างน้อยลูกกาก็เป็นลูกพ่อ ก็เหมือนกับเป็นน้องของลูกด้วย" หงส์หนุ่มทั้งสอง ตอบพ่ออย่างจริงใจ
"ถ้าลูกไม่รังเกียจน้อง ก็จงไปนำเขามาอยู่กับเราด้วยกันเถิด" พญาหงส์กล่าวสรุป
ลูกหงส์ทั้งคู่จึงบินบ่ายหน้าสู่ที่อยู่ของกา เมื่อไปถึงรังของกา จึงกล่าวชวนว่า
"น้องพี่... พ่อของเราเห็นว่าน้องอยู่ห่างไกล และกันดาร อาหารก็ไม่สมบูรณ์ สู้ทางโน้นไม่ได้ พ่อจึงให้พี่ทั้งสองมารับ"
"วิเศษเลยพี่ พวกเราจะได้อยู่ด้วยกัน" ลูกกา (วินีลกะ) กล่าวด้วยความดีใจอย่างออกนอกหน้า
"ถ้าเช่นนั้น น้องจงเกาะที่กิ่งไม้นี้ให้แน่น ๆ เดี๋ยวพี่จะพาไป" หงส์ตัวหนึ่งกล่าว พร้อมยื่นกิ่งไม้ขนาดพอเหมาะให้วินีลกะจับ และตัวเองก็จับตัวละข้าง พาวินิลกะบินข้ามเมืองแห่งหนึ่งไป
ในขณะนั้น ในเมืองมิถิลากำลังมีงานฉลองอย่างยิ่งใหญ่ พระเจ้ามิถิลาทรงรถเลียบเมือง สองฝากถนนเต็มไปด้วยชาวประชา ที่มาเฝ้าชมพระบารมี เจ้าวินีลกะมองเห็นเช่นนั้น ก็พูดด้วยความคึกคะนองว่า
"หงส์สองตัวหามเราไป เหมือนม้าอาชาไนย คู่เทียมรถนำเจ้าเมืองเลียบเมืองฉะนั้น"
"ไอ้กาปากหมา เอ็งไม่เจียมตัวเลยนะ" หงส์ทั้งสองได้ฟังก็รู้สึกโกรธคิดจะปล่อยทิ้งก็เกรงใจพ่อ จึงจำใจนำไปจนถึงรัง แล้วก็เล่าเรื่องให้พญาหงส์ฟังโดยตลอด
พญาหงส์ได้ฟังก็โกรธยิ่งนัก ที่ลูกกามิได้เจียมตัวเลย จึงไล่กลับถิ่นฐานเดิม โดยหงส์ทั้งคู่ไปส่ง
"ไอ้เจ้านีลกะ! แม้เจ้าจะเป็นลูกข้า แต่เจ้าไม่เจียมตัวเลย เจ้าอย่ามาอยู่ในป่านี้เลย จงกลับไปยังถิ่นเดิมของเจ้าเสียเถิด"
ชาติสุดท้าย พญาหงส์ ได้เกิดมาเป็นพระอานนท์ ลูกหงส์ได้เกิดเป็นอัครสาวก กาวินีลกะได้เกิดเป็นพระเทวทัต ส่วนพระเจ้ามิถิลา ได้เกิดเป็นพระพุทธเจ้า
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า คนเราแม้จะมีพ่อเป็นใหญ่เป็นโต แต่ไม่เจียมตัว เที่ยวอวดอ้าง เที่ยวเบ่ง "พ่อกูใหญ่" ไม่เกรงกลัวกฎหมายบ้านเมือง ก็จะเป็นเช่นเดียวกับวินีลกะ การเจียมตัว อ่อนน้อมถ่อมตนไม่อวดเก่ง ไม่ข่มเหงผู้อื่น ย่อมจะเป็นที่เจริญใจของผู้อื่น "อ่อนน้อมถ่อมตนสร้างคนให้เป็นใหญ่"
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น